Ο χωροταξικός σχεδιασμός αποτελεί μια ζωτικής σημασίας πρωτοβουλία της Κυβέρνησης, η οποία θα βελτιώσει καθοριστικά την ποιότητα ζωής των πολιτών, θα ενισχύσει την προστασία και διατήρηση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και θα συντελέσει στη βιώσιμη ανάπτυξη των περιοχών της χώρας μας.
Στην Ηλεία δε, ο χωροταξικός σχεδιασμός είναι μια «εκ των ων ουκ άνευ» προϋπόθεση για την οικονομική ανάπτυξη και την ενίσχυση του επιχειρηματικού οικοσυστήματος, καθώς πρόκειται για έναν Νομό με πλούσιο φυσικό περιβάλλον, πολλούς αγροτικούς και τουριστικούς προορισμούς, αλλά ταυτόχρονα και μια περιοχή που συντρέχουν ταυτόχρονα Ζ.Ο.Ε, περιοχές του δικτύου Natura 2000, όπως ο Κυπαρισσιακός Κόλπος, υγρότοποι της συνθήκης Ramsar, αρχαιολογικές ζώνες και λοιπά, με ασαφή όρια αλληλοκάλυψης και ασύμβατες μεταξύ τους χρήσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, τόσο ο χωροταξικός σχεδιασμός όσο και τα τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια καλούνται να αντιμετωπίσουν αποφασιστικά και άμεσα χρόνιες παθογένειες και στρεβλώσεις, οι οποίες έχουν ακυρώσει προοπτικές σοβαρών επενδύσεων, οι οποίες ήταν περιβαλλοντικά φιλικές αλλά και θα δημιουργούσαν στην περιοχή σοβαρούς θύλακες ανάπτυξης, με προοπτικές αύξησης του παραγόμενου πλούτου και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Ευελπιστούμε πως οι σχετικές μελέτες για την Ηλεία θα υλοποιηθούν, οι ανάδοχοι έχουν ανακηρυχθεί, θα πρέπει ωστόσο να προχωρήσει άμεσα η υπογραφή των συμβάσεων και να μην χαθεί πολύτιμος χρόνος, καθότι το προβλεπόμενο διάστημα για την εμπεριστατωμένη σύνταξη των εν λόγω μελετών μπορεί να ανέλθει ακόμα και σε τρία χρόνια.
Στο μεσοδιάστημα, η απουσία χωροταξικού σχεδιασμού θα συνεχίσει να ταλανίζει την επιχειρηματικότητα του νομού, στέλνοντας ασαφή μηνύματα σε πιθανούς επενδυτές και δημιουργώντας αβεβαιότητα και σύγχυση αναφορικά με το τί είναι η Ηλεία και τι ακριβώς μπορεί να προσφέρει.
Τα Τοπικά πολεοδομικά σχέδια αποτελούν τις μελέτες εκείνες σύμφωνα με τις οποίες καθορίζονται: τα πρότυπα χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης και τα βασικά προγραμματικά μεγέθη, οι χρήσεις γης, οι όροι και περιορισμοί δόμησης, τα όρια των πολεοδομικών ενοτήτων και οι σημαντικές πολεοδομικές παρεμβάσεις, το οδικό δίκτυο και τα λοιπά μεταφορικά, τεχνικά και περιβαλλοντικά δίκτυα και υποδομές, τα μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και τα μέτρα διαχείρισης φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και άλλων απειλών, καθώς και κάθε άλλο μέτρο, όρος ή περιορισμός που απαιτείται για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση μιας ή περισσότερων δημοτικών ενοτήτων
Τα Ειδικά πολεοδομικά σχέδια, σε αντίθεση με τα ΤΠΣ, δεν ταυτίζονται απαραίτητα με τα διοικητικά όρια Δήμων ή Δημοτικών Ενοτήτων και επιπλέον έχουν μικρό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των μελετών. Είναι οι μελέτες εκείνες με τις οποίες καθορίζονται χρήσεις γης, γενικοί όροι και περιορισμοί δόμησης, καθώς και κάθε άλλο μέτρο, όρος ή περιορισμός που απαιτείται για την χωρική οργάνωση περιοχών ανεξαρτήτως διοικητικών ορίων, που μπορεί να λειτουργήσουν ως υποδοχείς σχεδίων, έργων και προγραμμάτων υπερτοπικής κλίμακας ή στρατηγικής σημασίας. Τα ΕΠΣ μπορεί να καταρτίζονται: α) για προγράμματα αστικής ανάπλασης ή περιβαλλοντικής προστασίας ή αντιμετώπισης των συνεπειών από φυσικές καταστροφές, β) για περιοχές παρεμβάσεων στο πλαίσιο προγραμμάτων συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και γ) σε περίπτωση ανάγκης ταχείας ολοκλήρωσης του πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου από την Πολιτεία, λόγω κρίσιμων χωρικών προβλημάτων που επιβάλλουν την άμεση αντιμετώπιση ή την αποτροπή δημιουργίας τετελεσμένων καταστάσεων που οφείλονται σε έλλειψη ή ανεπάρκεια πολεοδομικού σχεδιασμού.
Το τίμημα αυτής της έλλειψης ήταν καθοριστικό για την ανεξέλεγκτη , αυθαίρετη δόμηση που είχε και έχει σοβαρές αρνητικές συνέπειες.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας διαβούλευσης θα απαιτηθεί να εκφραστούν οι απόψεις όλων των αρμόδιων φορέων και κάθε πολίτη με προοδευτικές απόψεις, το Επιμελητήριο Ηλείας δε είναι στη διάθεση όλων, προκειμένου να βοηθήσουμε να διατυπωθούν με σαφήνεια οι γενικοί στόχοι και κατευθύνσεις των νέων Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων και να διασφαλιστεί ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας τους.
Μόνο μέσα από τον ειλικρινή διάλογο, τη συνεργασία και την σκληρή δουλειά, θα μπορέσουμε να δώσουμε πειστικές απαντήσεις στις σύγχρονες προκλήσεις τη εποχής! Σκοπός, άλλωστε, δεν είναι η θεωρητική προσέγγιση των προβλημάτων, αλλά η παραγωγή απτών αποτελεσμάτων που θα λειτουργήσουν ως επιταχυντές ανάπτυξης και επενδύσεων.
Ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηλείας
Κωνσταντίνος Νικολούτσος
